Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depreminden etkilenen illerde afetin ilk anından bu yana çalışmaların aralıksız sürdüğünü ve toplam 14 milyar 150 milyon TL tarımsal destek ödemesi yapıldığını belirtti. Tarımsal üretimde ülkenin can damarı olan bölgede üretimin kesintisiz devam etmesini sağlamak amacıyla 2023 yılında üreticilere devredildi. .
Bakan Yumaklı, 11 ili etkileyen 6 Şubat depreminin yıldönümünde yaptığı yazılı açıklamada, felakette hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralananlara da acil şifalar diledi. Derin acıları geride bırakan felaketin ardından ülkenin yaraları sarmak için tek vücut olarak seferber olduğunu hatırlatan Yumaklı, Tarım ve Orman Bakanlığı olarak depremin ilk anından itibaren AFAD ile koordineli çalıştıklarını vurguladı.
”DEPREMDE ÜRETİCİLERİMİZE HER ZAMAN DESTEK OLDUK”
Dünyada ‘yüzyılın felaketi’ olarak adlandırılan büyük yıkıma rağmen bölge halkının zor şartlarda bile üretmeye devam ettiğini vurgulayan Yumaklı, “Bakanlık olarak her türlü imkanı sağlayarak çiftçimizin yanında olduk. Üretimin sürdürülebilirliğinin sağlanması için gerekli desteği veriyoruz, bundan sonra da vermeye devam edeceğiz.” .
Bu çalışmalar kapsamında 6 Şubat depreminden etkilenen illerde üreticilerin mağdur olmaması adına başta tarımsal destekler olmak üzere birçok konuda uygulama ve düzenlemeleri hayata geçirdiklerini hatırlatan Yumaklı, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Çiftçi Kayıt Sistemi Yönetmeliğinde yapılan değişiklikle 2023 üretim yılı için ürün değişikliği başvuru süresi uzatılarak deprem bölgesindeki çiftçilerin tarımsal takviyelerden faydalanmasında yaşanabilecek olası mağduriyetlerin önüne geçildi. İllerimizde ve diğer illerimizde Afet bölgesi ilan edilmesi nedeniyle üreticilerin zamanında başvuru yapamayacakları ve gecikmeler yaşanabileceği öngörülerek birçok projede destek ve destek verilmesine ilişkin “Hibe başvuru süreleri uzatılmıştır. Yine deprem felaketinden etkilenen illerimizde, mazot gübre desteği kapsamında çiftçilerimizin ihtiyaçlarının karşılanması için birebir ödeme nakit olarak yapılarak harcama kolaylığı sağlandı. Bu kapsamda deprem bölgesindeki çiftçilerimize toplam 2 milyar 900 milyon TL mazot gübre desteği ödemesi yapıldı.”
”HAYVANLARI ÜCRETSİZ DAĞITIYORUZ”
Yumaklı, depremden etkilenen 11 ilde hayvanları telef olan ve tarım sigortası olan üreticilere devlet destekli Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) kapsamında 37 milyon TL hasar tazminatı ödendiğinin altını çizerek, şöyle konuştu:
“Depremden etkilenen illerimizdeki üreticilerimizin üretime devam edebilmeleri için yağlı tohum üretiminin artırılmasına yönelik Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi Projesi kapsamında 127 milyon TL tahsis edilerek ekimle ilgili faaliyetler yürütüldü. bitkiler, baklagiller, tahıllar ve sebzeler. Deprem bölgesinde bitkisel üretim kesintisiz devam etti.” Bunun için Bakanlığımız, deprem bölgesine yapılacak gübre sevkiyatlarında öncelik verilmesi ve bölgeden gelebilecek ek gübre taleplerinin acilen karşılanması amacıyla gübre üreten firmalarla temasa geçerek bir uyum süreci gerçekleştirdi. Sayın Cumhurbaşkanımızın ‘depremde hayvanları telef olan vatandaşlarımızın tüm kayıpları birebir karşılanacaktır’ talimatı doğrultusunda depremden etkilenen illerimizde, yetiştiricilerimize ücretsiz hayvan dağıtımını tamamladık. Bu kayıpların yerine büyükbaş, küçükbaş, kümes hayvanları ve arı kovanları telef oldu. Bu kapsamda toplam 909 milyon TL maliyet; 5 bin 804 büyükbaş, 43 bin 317 koyun, 549 bin kanatlı hayvan ve 26 bin 318 arı kovanını yetiştiricilerimize ücretsiz teslim ettik. Ayrıca deprem bölgesindeki 10 bin 328 arıcıya 5 bin 358 ton yemlik şekeri ücretsiz dağıttık. “Yine hayvancılık kapsamında depremden etkilenen illerimizde yetiştiricilerimize 1 milyar 372 milyon TL yem takviyesi ödendi.”
DEPREM BÖLGESİNDE 10 MİLYON DOZ ÜCRETSİZ Şap Aşısı
Yumaklı, deprem bölgesinde hayvan sağlığının korunması için gerekli önlemleri aldıklarını belirtti. “Genel yaşamı etkileyen afet bölgesi ilan edilen bu illerimizde maliyeti yaklaşık 60 milyon TL olan 5 milyon doz büyükbaş hayvan şap aşısını ücretsiz uyguladık. Bu uygulamamız 2024 yılında da devam edecek. Böylece yaklaşık 10 milyon doz aşı gerçekleştirilmiş olacak. 145 milyon TL’ye mal olan aşı, 2 yıl içinde Bakanlığımız tarafından ücretsiz olarak hayata geçirilecek.” diye vurguladı. Yumaklı, ayrıca Çayır Mera Islah ve Yönetim Projeleri kapsamında çiftçilerin çoban ve hayvan çadırı, yemlik, kundak ve çoban çantası ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla toplam 50 milyon TL bütçeli bir çalışma yürütüldüğünü belirtti. Meralarda hayvancılık yükseltin ve aşağıdaki değerlendirmeleri yaptı:
“Bakanlığımız iş birliğiyle deprem bölgelerindeki yetiştiricilerimizin pazarlanma imkanı bulamayan çiğ sütleri, üretici örgütlerine ve özel birimlere yönlendirildi. Bu sayede bugüne kadar sektörde uyum sağlandı. Bölgedeki süt işletmeleri ve yetiştiricilerin ürettiği 431 bin ton sütün toplanarak üretime dönüştürülmesi Yine Bakanlığımız iş birliğiyle depremde barınakları zarar gören hayvanlara 20 bin 351 hayvan çadırı/brandalısı bölgeye gönderildi. Ayrıca afet bölgesine 16 bin ton hayvan yemi gönderildi.Ayrıca Türk Veteriner Hekimleri Birliği ve AFAD aracılığıyla Bakanlığımız iş birliğiyle hayvanların bakımı ve beslenmesi için yaklaşık 55 ton yem dağıtıldı. Depremden etkilenen sokak hayvanları dağıtıldı.”
BALIKÇILIK SEKTÖRÜ DESTEKLERİ
Yumaklı, ülkenin önemli tarımsal üretim kalemleri arasında yer alan su ürünleri ve avcılığın depremden etkilenen illerde yürütüldüğünü, bu üreticilerin mağduriyetini önlemek için çalışmalar yürüttüklerini belirtti. Yumaklı, “Deprem bölgesinde deniz ve iç sularda faaliyet gösteren toplam 1021 armatöre, av faaliyetlerinden kaynaklanan gelir kayıplarının karşılanması amacıyla bir defaya mahsus 11 milyon 300 bin TL destek ödemesi yapıldı. yoksun bırakıldılar ve avcılık faaliyetlerinin sürdürülebilirliği sağlandı.”
Depremde üretim tesisleri zarar gören 26 su ürünleri işletmesine toplam 44 milyon 700 bin TL destek ödemesi yapıldığını belirten Yumaklı, depremden etkilenen su ürünleri branşına ise toplam 56 milyon TL destek ödemesi yapıldığını bildirdi.
KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ
Bakanlık tarafından yürütülen ve kabul edilen proje bedelinin yüzde 50’sinin ödendiği Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Programının (KKYDP) afet bölgesindeki illerde de uygulandığına dikkat çeken Yumaklı, bölgede 1928 projenin tamamlandığını söyledi. 2023 yılında KKYDP kapsamındaki söz konusu iller için 131,8 milyon TL. Hibe desteğinin ödendiğini belirtti. Yumaklı, proje başına 250 bin TL’ye kadar yüzde 100 hibe verildiği Kırsalda Uzman Eller Projesi kapsamında depremden etkilenen illerde 233 projeye 57,3 milyon TL hibe desteği yapıldığının altını çizerek, şunları söyledi: Yürütülen tüm bu faaliyetler çerçevesinde depremin yaşandığı 6 Şubat’ta, “Bugüne kadar afet bölgesindeki çiftçilerimize toplam 14 milyar 150 milyon TL tarımsal destek ödemesi yapıldı. Tarımsal üretimde ülkemizin can damarı olan bu illerimize, üretimin aksamadan devam etmesi için bugüne kadar olduğu gibi her türlü desteği vermeye devam edeceğiz” dedi.
Ayrıca Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu projelerinin yer aldığı Kahramanmaraş, Hatay ve Malatya illerinde IPARD projelerinin hibe fiyatlarına fiyat farkı uygulandığını belirten Yumaklı, “Böylece hibe miktarı 207 projenin bedelinin 490 milyon TL’den 710 milyon TL’ye çıkarılarak toplamda 220 milyon TL ek “destek sağlandığını” söyledi.
ORMANCI VE ORMAN KÖYLÜSÜ
Afet bölgesi ilan edilen illerdeki 3 bin orman köylüsü ve Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinin, 6 Şubat – 31 Temmuz 2023 ortaları arasındaki 11,3 milyon TL tutarındaki ORKÖY kredi borçlarını faizsiz olarak 31 Aralık 2023 tarihine kadar ertelediklerini hatırlatan Yumaklı, şöyle konuştu: : “Depremden etkilenen illerimizde orman köylerinde kullanılmak üzere ayrılan 345,3 milyon TL ek deprem ödeneği ile depremden etkilenen illerdeki toplam ORKÖY bütçesi 458,4 milyon TL’ye çıkarıldı. Böylece gelirin yüzde 20’si elde edildi. Afet bölgesindeki orman köylerimizde 4 bin 312 orman köylüsü aileye 2023 yılında yardım ulaştırılacaktır.” Yüzde 20’si hibe olmak üzere faizsiz ORKÖY desteği sağlandı.”
TARIMSAL SULAMA VE İÇME SUYUYLA TAŞKIN SAVUNMA ÇALIŞMALARI
Yumaklı, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremler nedeniyle, Bakanlığa bağlı Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü teknik ekipleri tarafından afet bölgesindeki barajların detaylı olarak incelendiğini, 110 baraj ve 30 göletin bulunduğunu belirtti. Bu çerçevede denetimler yapıldı. İçme suyu sondajı ve sulama altyapı onarımı ile ilgili çalışmaların da yürütüldüğünün altını çizen Yumaklı, şöyle konuştu:
“DSİ Genel Müdürlüğümüz deprem bölgesindeki Malatya, Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Osmaniye illerinde toplam 143 kuyuda sondaj çalışmalarını tamamlayarak saniyede 2 bin 926 litre içme ve kullanma suyu elde edildi. Yine Bakanlığımıza bağlı olan DSİ Genel Müdürlüğümüz tarafından 6 Şubat’ta meydana gelen deprem sonrasında başlatılan çalışmalar ile altyapı projelerinin bakım onarım çalışmalarının büyük bir kısmını tamamlayarak tarım arazilerine yeniden su kazandırdık. Bölgede toplam 56 kilometre uzunluğundaki kanalların onarım çalışmasını gerçekleştirdik. 16,7 kilometrelik sulama kanalı inşa ederek işletme bakım yollarının onarımını tamamladık. Ayrıca Hatay,Gaziantep,Kahramanmaraş’ta işletme ve bakım yollarının onarımını da tamamladık.” Elazığ ve Diyarbakır’da toplam 515 kooperatif kuyusu denetlendi. Böylece Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün (DSİ) rutin faaliyetlerine ek olarak deprem bölgesindeki vatandaşlarımızın acil içme ve kullanma suyu ihtiyaçlarının karşılanması ve vatandaşların su ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla yaklaşık 1,2 milyar TL tutarında bir çalışma gerçekleştirildi. Tarımsal sulamanın aksamaması.”
”PLANLAMALARIMIZI TİTİZLİKLE YAPIYORUZ”
Yumaklı, tarımsal desteklerin yanı sıra Bakanlığa bağlı kuruluşlarca deprem bölgesi için yaklaşık 6 milyar TL tutarında kaynak kullanıldığını belirtti. “Depremden etkilenen yetiştiricilerimizin talep etmesi durumunda sahipsiz kalan veya bakılamayan hayvanları Et ve Süt Kurumu tarafından yerel olarak teslim alındı. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin afette hububat ve bakliyat satın aldığını özellikle vurgulamak isterim. herhangi bir kota veya ırk ayrımcılığının olmadığı alan.”söz konusu.
Verimli toprak yapısı ve iklim koşullarıyla ülkenin gıda arz güvenliği açısından stratejik öneme sahip olan bölgede tarımsal üretimin geliştirilmesine yönelik tüm destek ve planlama çalışmalarını titizlikle yürüttüklerini belirten Yumaklı, şöyle konuştu:
“6 Şubat depreminden sonra devlet ve millet olarak bir araya geldik, yaralarımızı hep birlikte sardık. Tarımsal üretimin aksamaması için var gücümüzle çalıştık. İnşallah Bakanlığımızın yeni uygulamalarını hayata geçireceğiz. Bu illerde planlı üretim ve sözleşmeli üretim yaparak bölgenin tarımsal üretimini daha da geliştirip ileriye taşıyacağız.” “Bu süreçte bölgemizin çiftçisi, üreticisi ve işletme sahipleriyle birlikte hareket edip birlikte yolumuza devam edeceğiz. Rabbimiz bu tür felaketlerden bizleri ve ülkemizi her zaman korusun ve bir daha böyle acı günler göstermesin.”
